«تورهای شاد شاد»، کلماتی که در صفحه آگهیهای روزنامهها برای هر مخاطبی چشمک میزنند و ناخودآگاه مردمک چشمتان را به سمت شماره آگهی میغلتانند.
تماس برقرار میشود و صدایی ظریف، سعی در جذب شما برای انجام یک سفر تابستانه ۲ تا ۳ روزه به خوش آب و هواترین نقاط کشور را دارد.
همچنان که مشغول گوش دادن به صحبتهای اپراتور هستی و صفرهای رقمهایی را که برای هزینه سفر میگوید میشماری، صدای آن سوی خط تلفن کمی زیرتر میشود و میگوید: «برای سفر با تورهای ما هیچ مشکلی ندارید.»
مشکل را در صفرهای هزینه سفر، تصور میکنی که او ادامه میدهد: «ما برای اقامت شما و دوستانتان در هتل ممنوعیتی نداریم، دختر و پسر با هم را میگویم.»
صفرها را رها میکنی و شش دانگ حواست را به ادامه مکالمه میدهی و با شیطنت میپرسی: «همه چیز آزاد است حتی نوشیدنی...؟» که خندهای را چاشنی صدای ظریفش میکند و میگوید: «درباره اینها حضوری حرف میزنیم!»
تا به حال خواندن آگهیهای روزنامه، این قدر حس کنجکاویات را قلقلک نمیداد که حاضر شوی به اکثر این «شادها» زنگ بزنی. (البته «غیر شادها» هم بینشان از این چیزها کم نیست.)
یکی از آنها که صدای اپراتورش به شدت نخراشیده به گوش میرسد تلاش میکند تا متفاوت، جلوه کند. دیگر او صفرهای رقمها را که میگوید سرگرمت نمیکند. منتظر میمانی تا ادامهاش را بشنوی که بینصیبت نمیگذارد و میگوید: «ما موسیقی زنده روی کشتی کروز داریم.» از تجربه مکالمههای قبلیات با این پشت صحنههای شمارههای شاد، کمک میگیری و میپرسی: «رقص هم دارید؟ رقص آتش!» صدای پشت خط، تازه واردیات را به رخت میکشد و میگوید: «الآن فصل کویر نیست و رقص آتش برای کویر است اما روی کشتی داریم!»
اما بوق اشغال پایان تماس، مردمک چشمانت را که دیگر صفحه آگهی تورها را «سیاه» میبیند به سمت چهارچرخهای میچرخاند که از خیر این گونه سفر کردن بگذری.
*********************
به گزارش خبرنگار جامعه فارس، با آغاز فصل داغ تابستان، بازار عدهای سودجو برای سفرهای تابستانه هم داغ شده است تا جیبهایشان پر پول شود از زیرپا گذاشتن آنچه در شرع، عرف و اخلاق برای آن منعی قائل شدهاند.
تورهای گردشگری که عمده آنها یا از طریق مراجعه حضوری افراد به آژانسهای گردشگری یا آگهیهای تبلیغاتی قابل دسترس مردم هستند در این سالهای اخیر، بسیار مورد توجه مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بودهاند برای سرشکن کردن هزینههای مسافرت با سفرهای گروهی.
اما کاهش هزینههای سفر، تنها گزینه برای انتخاب یک تور گردشگری به جای سفر به صورت شخصی نیست. «کسب آرامش» یکی از اصلیترین هدفهایی است که دستمایه جمع کردن کوله بار سفر میشود اما آیا آرامش همراه با خانواده در تور گردشگری که سادهترین قواعد کشور اسلامی را رعایت نمیکند به دست میآید؟
عمده بیبند و باریهای اخلاقی که در تورهای گردشگری رخ میدهد در تورهای از مبدأ تهران است. کثرت آژانسهای گردشگری، کمبود ناظران دولتی و تنوع نیازهای گردشگران از جمله دلایلی است که تهران را در این موضوع، رکورددار میکند.
ابراهیم لاریجانی؛ مدیر کل سابق میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، پیش از این تورهایی که در آنها بیبند و باریهای اخلاقی دیده میشد را متعلق به هیچ آژانس گردشگری نمیدانست و از آنها به عنوان شماره تلفنهایی که در روزنامهها آگهی میشوند بدون هیچ دفتر کار و مجوزی، یاد میکرد. اما امروز آگهی برپایی تور گردشگری با ارائه مجوز فعالیت آژانس گردشگری منتشر میشود.
پس آژانسهایی که به راحتی از آن سوی خط تلفن، ویژگیهای خاصشان را برای مخاطب، زمزمه میکنند دارای مجوز هستند و اتفاقاً این موضوع، دامنه بازرسی و برخوردهای معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را سادهتر و محدودتر میکند.
مسئولیت آگهی تورهای غیرمجاز در روزنامهها با کیست؟
****************************************
تماس با دفاتر آگهیهای پرتیراژترین روزنامههای تهران به سادگی نشان میدهد که برای درج آگهی «تور گردشگری» نیاز به مراجعه حضوری و ارائه مجوز فعالیت آژانس گردشگری است اما اگر روزنامهای در انتشار آگهی مرتکب خطایی شد و تنها برای کسب درآمد، به انتشار آگهی غیرمجاز تن داد چه اتفاقی رخ میدهد؟
احسان الله حجتی؛ مدیر کل دفتر تبلیغات معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در این باره این طور پاسخ میدهد که «در این شرایط، مدیر مسئول و صاحب امتیاز روزنامه باید پاسخگو باشد و مسئولیت خطا با آنهاست.»
وی در ادامه به وجود آییننامهای برای تخلفات اینچنینی مطبوعات در راستای حمایت از مصرف کننده اشاره میکند و میگوید: «این آییننامه در دولت بررسی شده و در مرحله ابلاغ قرار دارد که قوانینی که در این آئیننامه آمده، تشدید شده قوانین تغزیرات است.»
به داد وجهه آژانسها برسید
********************
حسن انصاری مدیرعامل یک شرکت هلدینگ گردشگری که دهها آژانس را در زیرمجموعه خود دارد نیز درباره بروز موارد غیراخلاقی در تورهای گردشگری داخلی میگوید: تشکلهای صنفی گردشگری باید از حقوق صنف، دفاع کنند و نسبت به شناسایی افراد فاقد صلاحیت، اقدام کند تا با بروز تخلف در برخی تورها، وجهه تمام آژانسها خراب نشود.
وی که به رعایت اصول و قواعد اسلامی در تورهای گردشگری تأکید دارد، تصریح میکند: تشکلهای صنفی آژانسها و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از طریق مراجع انتظامی باید با متخلفان در برپایی تورهای غیرمجاز برخورد کنند.
گردشگری مگر متولی ندارد؟
********************
بروز برخی بیاخلاقیها و ضد ارزشها در گردشگری داخلی باعث تعجب بعضی از متخصصان گردشگری در کشور میشود به طوری که حمید ضرغام عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس مسائل گردشگری در این باره میگوید: «مگر گردشگری متولی ندارد؟ یکی از وظایف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بررسی تمام آژانسها و آگهی تورهای گردشگری است. باید آنها را کنترل کنند و مداوم زیر نظر بگیرند.»
چشمهای دلواپس خانوادهها و بیم گرداب
******************************
عمده مشتریان تورهای گردشگری، جوانان و دانشجویانی هستند که نگاه چشمهای نگران پدر و مادرهایشان بدرقه راهشان در این سفرها میشود برای تجربه حس استقلال.
دختران و پسرانی که باروت انرژی هستند برای انجام هر نوع ریسک. اما با انجام یک خطا در گردابی اسیر میشوند که کسی پاسخگوی لطمات پس از آن نیست.
این خطاها درمان ۱۰۰ درصدی ندارد
**************************
ابراهیم پورفرج؛ رئیس جامعه تورگردانان ایران که یکی از پیشکسوتان برپایی تورهای خارجی و داخلی است، به خبرنگار فارس میگوید: «بعضی از مشکلات خاص چندی پیش در تورهای طبیعتگردی رخ داد که آنها را تذکر دادیم اما نکته مهم این است که ما کمیتههای فرهنگی تفریحی گردشگری نداریم که باید شکل بگیرد و آژانسهای فعال در آن دور هم جمع شوند و سیاستگذاری متمرکزی صورت گیرد.»
وی درباره بیاخلاقیها در برخی تورها نیز تصریح میکند که چنین خطاهایی قابل کنترل است اما درمان ۱۰۰ درصد ندارد.
پورفرج با بیان اینکه ضریب خطای خرید کالای سفر بیشتر از سایر کالاهاست، تصریح میکند: افراد فراوانی داریم که بدون داشتن آژانس گردشگری، آزادانه تور گردشگری میبرند و در سایتهای اینترنتی هم تبلیغ میکنند که باید جلوی ورود هر کسی به این عرصه گرفته شود.
رقص آگهیهای سیاه، پشت پلک غفلت مسئولان
***********************************
در حالی که هر روز صفحه آگهی روزنامهها، سیاه میشود از تبلیغ تورهای گردشگری که بیمحابا، شرایط غیراخلاقیشان را به رخ میکشند، مسئولان، خود را دلگرم میکنند به اینکه «این تورها بدون مجوز عمل میکنند و ارتباطی به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ندارند» در حالی که برای درج آگهی در روزنامه نیاز به ارائه مجوز فعالیتشان از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دارند.
اکبر غمخوار از انجمن صنفی آژانسهای گردشگری تهران یکی از این مسئولان است که میگوید: «هر آنچه آگهی تور در روزنامهها منتشر میشود و مشکل دارد حتماً غیرمجاز است و آژانس گردشگری پشت آن نیست.»
معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در برخورد با آژانسهای گردشگری ابزارهایی دارد به نام «تذکر، تعلیق و لغو مجوز برای آژانس گردشگری»، اما تا زمانی که نحوه بازرسیها به شیوه سنتی صورت میپذیرد و مردم، عموم گزارشگران تخلفات اخلاقی و شرعی تورها به شمار میروند، این ابزارها چه میزان کارایی دارند.
فراهانی مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران از ۴ برابر شدن بازرسیها در ایام تابستان گفته است اما این تورها پشت پلک همین بازرسیها در حال برپایی هستند. پس یا بازرسیها کارساز نیستند یا گاهی پلکها بسته میشوند.